Wat doe jij nu eigenlijk?
In de opstartfase van mijn praktijk kreeg ik regelmatig de vraag “Wat doe jij nu eigenlijk precies? Kan mijn huisarts mij naar jou doorverwijzen? Wat is het verschil met een psycholoog en de GGZ?”
“Hulpverlenersland” is voor buitenstaanders een nevelig landschap. Veel mensen schuwen ook de gang naar de hulpverlening. De hulpverlening wordt, helaas niet altijd geheel onterecht (..), als stroperig en stigmatiserend gezien en er leven vooroordelen als “ik heb dat niet nodig, er is heus niets mis met mij”.
En dat laatste sluit mooi aan op de vraag wat ik nu eigenlijk doe. De leest waarop ik geschoeid ben heet voluit de “Ervaringsgerichte Psychosociale Therapie”, in het kort EPT. Eén van de belangrijkste pijlers onder de EPT dat wordt uitgegaan van de kracht die ieder mens in zich heeft. Je bent niet zielig of mankeert iets, je bent een mens met potenties en kracht om moeilijkheden zelf het hoofd te bieden. Je bent slechts tijdelijk het zicht kwijt op hoe het anders kan.
Ervaringsgericht heeft betrekking op de visie dat mensen vooral leren van ervaringen en veel minder van alleen maar woorden. Tijdens de therapie worden andere, nieuwe, ervaringen opgedaan. Ervaringen hebben mensen gevormd tot wie zij zijn, nieuwe ervaringen kunnen mensen helpen te worden wie zij willen zijn. Ervaren dat iets werkt, is voldoende bewijs en de beste stimulans om dingen anders aan te pakken.
Last but not least (!) is één van de grootste verschillen met de huidige reguliere (GGZ) hulpverlening dat het uitgangspunt een systeemgerichte aanpak is (Psychosociaal). Wij zijn namelijk allemaal onderdeel van een groter geheel. Wij worden beïnvloed door onze naasten en onze naasten beïnvloeden ons. Dit is een constant proces in al onze relaties (privé, werk, etc.)
De reguliere hulpverlening is veelal gericht op individuele hulpverlening. De persoon die symptomen vertoont (het kind met problematisch gedrag, de overspannen partner, etc.) wordt naar voren geschoven als “de cliënt”. Deze persoon ervaart immers klachten en moet geholpen worden. Men gaat druk aan de slag met het “behandelen” van het individu. Waar geen aandacht voor is, is dat de naasten van de cliënt per definitie ook een hulpvraag hebben. Zij weten immers niet hoe zij hun geliefde kunnen helpen en meer effectief met symptoomgedrag om kunnen gaan. Terwijl precies die omstandigheid ten grondslag ligt aan het inroepen van externe hulp!
Om die reden betrek ik ook de directe omgeving van de cliënt in het hulpverleningsproces. De natuurlijke relatie van de cliënt met haar/zijn directe omgeving is voor haar/zijn leven namelijk van veel groter belang dan de relatie met mij als hulpverlener. De natuurlijke relaties moeten versterkt worden opdat de cliënt en haar/zijn naasten voortaan zelf hun problemen kunnen aanpakken. De beste hulp om het probleem op te lossen zit meestal thuis! In de reguliere zorg is, mede ingegeven door de huidige financieringsstructuur, helaas veelal geen ruimte voor het betrekken van de naasten bij de behandeling. Als de problemen zich afspelen in de relatiesfeer dus ook niet voor relatietherapie. Relatietherapie is immers geen ziektebeeld. Waarmee ik kom op een volgend aspect.
In de reguliere (GGZ) hulpverlening worden “stickertjes geplakt”. Zonder sticker geen vergoeding. En zo wordt kwistig gestrooid met medische diagnoses als burn-out, depressie, etc. die ons de rest van ons leven in ons medische dossier achtervolgen. De diagnose “ik heb het op dit moment moeilijk en ben het zicht kwijt op hoe ik dit anders aan kan pakken” bestaat helaas niet.
Waarmee de vraag “wat doe jij nu eigenlijk” beantwoord is. Met òf zonder doorverwijzing ga ik een gelijkwaardige en respectvolle werkrelatie aan. Zonder stigmatiserende diagnoses ga ik samen met mijn cliënt en zijn/haar naasten op zoek naar wat er goed gaat èn naar wat beter kan. Met als doel een kortdurend hulpverleningstraject waarbij jij en jouw naasten terug in hun kracht gezet worden en uitdagingen waar jullie tegenaan lopen voortaan zelf met jullie naasten op kunnen lossen.
Ervaringsgerichte Psychosociale Therapie? Doen!