Systeemgericht werken

Via de huisarts werd mijn hulp ingeroepen. Een dame op leeftijd die verre van lekker in haar vel zat. Het leven niet meer zo belangrijk vond. Tot groot verdriet van haar man. Voor hem voelde het alsof ze hem in de steek liet. Het leven samen had de nodige uitdagingen gekend maar samen hadden ze toch altijd weer de weg eruit gevonden. Tot nu.

Het beeld ontvouwde zich van een vrouw die veel en vaak gaf, altijd maar klaar stond voor de ander. Dat deed ze ook graag! Zorgen en klaarstaan voor de ander was één van haar kernwaarden. Tegelijk kreeg ze echter (te) weinig terug. Het werd als vanzelfsprekend gevonden dat ze altijd klaarstond. Met het verstrijken van de jaren en met het aandienen van de eerste lichamelijke ongemakken begon ze last te krijgen van deze onbalans.

Manlief stond niet bepaald te juichen over de “bemoeienis van buiten”. Problemen hou je binnenskamers. Maar als het dan echt moest, dan moest zijn vrouw maar wat gesprekken voeren om het op te lossen. Zij had tenslotte een probleem, hij niet…..Of toch wel?

Bovenstaande kan natuurlijk individueel aangepakt worden hetgeen ook heel veel gebeurt. Er bestaan tal van assertiviteitstrainingen waarbij met oefeningen en rollenspellen geprobeerd wordt om mensen mondiger te maken en beter voor zichzelf te laten zorgen. Mijn antwoord op de vraag of de man ook een probleem heeft? Jazeker, meerdere zelfs. Zijn eerste probleem bestaat erin dat hij niet weet hoe hij zijn vrouw hiermee kan helpen en zij samen niet in staat zijn deze uitdaging het hoofd te bieden. Een machteloze positie. Door de uitspraken van zijn vrouw ervaart de man vervolgens nòg een ander belangrijk probleem: hij voelt zich in de steek gelaten. Hoezo is hij voor haar niet belangrijk genoeg om voor te willen blijven leven? Houdt zij dan niet meer van hem? Buitengewoon pijnlijk. En dus heeft niet alleen de vrouw, maar ook haar man een probleem dat aandacht behoeft.

In de systeemgerichte aanpak wordt de echtgenoot bij de gesprekken betrokken. Niet als zondebok (zo denken veel mensen in eerste instantie!), maar als belangrijke persoon. Als levensmaatje van zijn vrouw èn partner in dit proces. Zo is er niet alleen aandacht voor het probleem en de noden en behoeften van de vrouw maar ook en tegelijk oog voor de situatie waarin de man verkeert en wat hij nodig heeft om deze situatie het hoofd te bieden! Met als doel om uiteindelijk samen hun (!) probleem aan te pakken door tijdens de gesprekken te ervaren hoe meer constructief stil te staan bij elkaars wensen en behoeften, deze zowel te verwoorden als te kunnen horen en te ervaren hoe je elkaar actief kunt ondersteunen in die situaties die als pijnlijk, moeilijk of lastig worden ervaren.